środa, 27 listopada 2013

"Nie orientuję się, nie słyszałem". Co wiedzą o historii rosyjscy uczniowie?

Prezentujemy wyjątkowy materiał. Redakcja moskiewskiego tygodnika "The New Times" postanowiła sprawdzić, co wiedzą o historii swojego kraju uczniowie końcowych klas rosyjskich szkół. Zadano im pytania elementarne, kim był Lenin, Stalin, Jelcyn, o co toczono wojny czeczeńskie. Współczesna rosyjska młodzież, urodzona w okolicach roku 1995,  wie na te tematy bardzo niewiele. 

Zaskakująco mało.  

Rewolucja burżuazyjna – to dekabryści?


Jaką historię znają nasi uczniowie?

Krytycy projektu nowej, powszechnie obowiązującej koncepcji nauczania historii, obawiają się, że przyszli uczniowie poznają historię Rosji niezgodną z prawdą. Redakcja „The New Times” przepytała dzisiejszych uczniów, żeby zorientować się, co wiedzą na temat naszej historii.
Uczniom uczącym się w klasach od 9ej do 11ej, którzy mają za sobą przynajmniej ogólny kurs historii Rosji redakcja zadała 7 pytań. Większość z nich w projekcie nowej koncepcji zakwalifikowanoby jako trudne.

1.       Kiedy wydarzyła się bitwa na Lodowym Polu?
2.       Kiedy w Rosji wybuchła rewolucja burżuazyjna?
3.       Co wiesz o Włodzimierzu Leninie?
4.       Kim był Józef Stalin?
5.       Czy zasłużył się dla Rosji Borys Jelcyn i co o nim wiesz?
6.       Kto wojował z kim podczas wojen czeczeńskich?
7.       Kim są Michaił Chodorkowski i Płaton Lebiediew?


Stanisław Artamanow, 15 lat, klasa IX, szkoła Nr 108 w Ufie.




1.       Bitwa na Lodowym Polu – to przy Aleksandrze Newskim? To lata tysiąc dwóchsetne.

2.       Na początku XX wieku odbyła się w Rosji rewolucja „domowa”, po 1917 roku, trwała długo, potem odbyła się jeszcze jedna rewolucja „domowa”. Partia bolszewicka doszła do władzy, kiedy powstały partie polityczne. Jeszcze były wtedy partie mieńszewików i eserów.To one znajdują się teraz u władzy? To znaczy, do nich należy rząd.

3.       Lenin był członkiem partii bolszewickiej, dobrze pamiętam? Jakie to lata, gdzieś koło 1940r. Kim był konkretnie – nie wiem, mogę tylko wypowiedzieć się na temat jego partii. Mówiąc obrazowo, odegrał rolę w czasach władzy radzieckiej, wiem to na pewno, był członkiem partii, to znaczy był politykiem. Jego rodzice, nie byli przypadkiem Żydami? Dzisiaj, zwyczajnie czytałem książkę historyczną, jak mi się wydaje rodzice Lenina byli Żydami, jeśli prawidłowo zapamiętałem. Najprawdopodobniej w dojściu do władzy pomogła mu rewolucja.

4.       Stalin, to przeciwieństwo Lenina, jeśli oceniać ich styl ządzenia. W jego czasach obowiązywała surowa kontrola, dyscyplina. Wtedy rozpoczęto rozdawanie ziemi, to znaczy ziemia stała się państwowa. Ale, najbardziej jest znany dzięki II wojnie światowej. Udało mu się podnieść Rosję na nogi, dzięki dyscyplinie, uciskowi. O ile wiem, Stalin nawet rozstrzeliwał tych, którzy byli od niego lepsi. Nie chciał dopuścić ich do władzy. Rozstrzeliwał także kułaków, broniących swojej sprawy.

5.       Jelcyn – to nasz prezydent, prawda? Umarł w latach dziewięćdziesiątych, albo już dwutysięcznych. Ale w szkole nie uczyliśmy się jeszcze o latach dwutysięcznych. Wiem, że to polityk, pierwszy prezydent Rosji.

6.       Nie, nic nie wiem na temat.

7.       Chodorkowski? Wydaje mi się, że spotkałem jego nazwisko na waszym portalu.

 Irina Garmajewa, 16 lat, klasa XI, szkola Nr. 25, Ulan-Ude.




1.       W 1242.

2.       Nie wiem, co to takiego rewolucja burżuazyjna. Słyszałam tylko o rewolucji, która obaliła cara, i doprowadziła do powstania ZSRR.

3.       Nie bardzo orientuje się, kto to taki. Wydaje mi się, że to Lenin wymyślił ZSRR, za to do dziś wszyscy go kochają. Związek Radziecki kochają, bo wtedy wszystko było dobrze. A Lenin wszystko to stworzył.

4.       Stalin był zwycięzcą Wielkiej Wojny Ojczyźnianej. Przez jakiś czas był głową ZSRR. Słyszałam, że na jego polecenie wysłano w powietrze samolot z ikoną, żeby latał nad naszym wojskiem. I żeby nasze wojsko zwyciężyło. Pamiętam, że miał licznych wrogów, ale potrafił się od nich uwolnić. A jak – nie pamiętam. O represjach coś nam mówiono w szkole, ale co nie pamiętam. A termin „reżim stalinowski” w ogóle słyszę po raz pierwszy.

5.       Jelcyn – to pierwszy prezydent Rosji, ale w szkole niczego nam o nim nie mówiono. Przez jakiś czas był prezydentem, potem umarł.

6.       Nie znam żadnych szczegółów wojen czeczeńskich, zdaje się, że toczono je niedawno. Wojowali Rosjanie z Czeczenami, żeby oni nie wysadzali domów i nie zabijali Rosjan .

7.       Nazwisko Chodorkowskiego słyszałam kilka razy, ale nie pamiętam gdzie. Myślę, że to polityk, ale nie jestem pewna.

Anastazja Griebiennikowa, 16 lat, klasa XI, Gminazjum Nr 3, Saratow.



1.       W 1242.

2.       Rewolucja burżuazyjna, to która? ostatnia? W październiku 1917 roku? W 1917 roku mieliśmy dwie rewolucje, lutową i październikową.

3.       Lenin, to rewolucjonista, w październiku 1917 roku stanął na czele rewolucji wymierzonej w Rząd Tymaczasowy . A potem nami rządził.

4.       Stalin był także naszym władcą, w ZSRR. Zbudował reżim totalitarny. Ale tak ogólnie, pewnie zbyt dobrze się nie orientuję. Rządził długo i był despotą. Obywateli traktował jak siłę roboczą. Dla niego nie byli oddzielnymi jednostkami.

5.       Jelcyn, to drugi prezydent, tak? Jeśli szczerze, nie mam pojęcia czego dokonał.

6.       Nie wiem, to zapewne XX wiek.

7.       Chodorkowski, to ten, którego osądzono, teraz siedzi w więzieniu. Nie wiem, za co go osądzili. Na pewno za to, ze zbyt wiele chciał. Nie bardzo orientuję się, o co to chodzi. A Lebiediew, nie wiem, kim jest. W szkole o nich nam nie opowiadano.

 Siergej Korniejewski, 16 lat, Klasa X, Liceum Nr 9, Kaługa




1.       Pamiętam, że w czasach Aleksandra Newskiego, ale daty nie.

2.       W Rosji rewolucja burżuazyjna odbyła się później, niż we Francji. W 1917 roku wybuchła Rewolucja Październikowa.

3.       Lenin – to jeden z najważniejszych zwolenników komunizmu. W swoim czasie udało mu się wywołać w kraju rewolucję i odnieść zwycięstwo.

4.       Stalin był następcą Lenina, po jego śmierci zajął jego miejsce i został przewodniczącym KC KPZR. W jego czasach odbyła się Wielka Wojna Ojczyźniana. Także przy nim mieliśmy represje, Gułag.

5.       Jelcyn? Jakoś sobie nie przypominam, wydaje mi się, że to jeden z prezydentów.

6.       Nie wiem. Problemy Czeczenii nigdy mnie nie interesowały. Wydaje mi się, że bezmyślnie tracimy tam siły i ludzi.

7.       Nie mam pojęcia, co to za ludzie.

Anastasja Kostina, 16 lat, klasa X, Szkoła Nr 7, Żeleznogorsk, (Obwód Kurski).




1.      1242

2.      Rewolucja burżuazyjna, to dekabryści, mam rację?

3.      Działacz polityczny w ZSRR. Wódz światowego proletariatu. Rewolucjonista. Założyciel partii bolszewików. Wniósł wielki wkład w rozwój kraju.

4.      Stalin – wódz. Działacz państwowy, rządził ZSRR od 1920 roku Aż do śmierci.

5.      Jelcyn, to pierwszy prezydent naszego kraju. Pod jego kierownictwem przyjęto pierwsza konstytucję po rozpadzie ZSRR.

6.      Nie pamiętam.

7.      W ogóle po raz pierwszy słyszę te nazwiska.


Nikołaj Ławrow, 16 lat, klasa XI, szkoła Nr. 89, St. Petersburg




1.      Bitwa na Lodowym Polu odbyła się, kiedy Aleksander Newski liczył sobie 22 lata. To znaczy w 1242 roku.

2.      Rewolucja burżuazyjna. Na pewno w XIX wieku, albo w końcu XVIII. Wolę nie odpowiadać, nie pamiętam.

3.      Lenin, przywódca trzeciej rosyjskiej rewolucji. Pozbawiono wówczas władzy Rząd Tymczasowy. Rewolucja zdobyła władzę, potem doszło do wojny domowej. Za cara Lenina za karę zesłano.

4.      Stalin to jeszcze jeden z naszych władców, doszedł do władzy przed rokiem 40ym, to znaczy przez II wojną światową. Nie pamiętam podczas której pięciolatki. Podczas jego rządów wygrano II wojnę światową. Miały także miejsce represje stalinowskiego, kult jednostki, wielu naukowców i lekarzy wypędzono na zesłanie.

5.      Borys Jelcyn w połowie lat dziewięćdziesiątych sprawował w Rosji władzę. Wiadomo, że rozstrzelał Biały Dom. Za jego rządów przeprowadzono pieriestrojkę.

6.      Wojny czeczeńskie? W szkole nas tego nie uczono. O ile słyszałem, rosyjskie wojska wysłano do Czeczenii, żeby uregulować kwestię „bojowników”. Być może oni walczyli o niepodległość.

7.      To są więźniowie polityczni, nie wiem dlaczego ich tak się określa. Niedawno coś słyszałem o nich w wiadomościach.

Konstantin  Pliuszczew, lat 16, klasa XI, Centrum Kształcenia nr 654, Moskwa.




1.      Gdzieś w latach dziewięćsetnych.

2.      W 1917 roku, w lutym, albo kwietniu.

3.      Lenin, to komunistyczny przywódca. Był, jeśli się nie mylę, autorem pierwszej rewolucji, w 1918 roku. W jej następstwie obalono Rosji władzę monarchiczną, w kraju zmienił się ustrój.

4.      Stalin był zwierzchnikiem sil zbrojnych w czasie Wielkiej Wojny Ojczyźnianej. On, nawet nie wiem, co więcej.

5.      Borys Jelcyn był pierwszym prezydentem Rosji, wybrano go tak jak teraz, poprzez głosowanie.

6.      Tam zebrała się banda terrorystów, założyli jakąś Republikę Czeczeńską, nie pamiętam jej nazwy. Odegraliśmy tam rolę sił pokojowych. Bojownicy walczyli o niepodległość.

7.      Chodorkowski i Lebiediew to pierwsi oligarchowie, którzy wzbogacili się dzięki różnym wekslom. Wówczas w ZSRR rozprowadzano rozmaitego rodzaju weksle, dzięki którym można było dostać na własność kawałek majątku. Oni, zaczęli je skupować, dzięki temu w ich ręce wpadło wielkie bogactwo. Teraz znajdują się w więzieniu, jak raz na pewno za te właśnie przestępstwa.

     Daniił Sizow, lat 16, klasa XI, Szkoła Nr. 47, Riazań.




1.      Lodowe pobojowisko – tysiąc czterysta któryś rok.

2.      Burżuazyjna? Wiem, że jest taki termin. Na pewno zdarzyła się do Sowietów.

3.      Przywódca bolszewików. Tyran.

4.      Stalin – był także przywódcą, nie wiem dokładnie w jakich latach, na pewno sprawował władzę w czasach wojny.

5.      Jelcyn – pierwszy i ostatni prezydent Związku Radzieckiego.

6.      Wojny czeczeńskie toczono przed rokiem 2000. Nie wiem, kto z kim się bił, ale na pewno tam byli Czeczeńcy i Dagestańczycy.

7.      Chodorkowski i Lebiediew? Jak mi się wydaje niedawno odbył się między nimi pojedynek w programie telewizji „Rosja”. Ale nie jestem pewien.

Natalia Szmieliowa, lat 17, klasa 11, szkoła 191, Moskwa.




1.      Nie wiem. Moja klasa ma profil medyczny. Nie orientuję się w historii.

2.      Nie wiem.

3.      Lenin jest teraz w Mauzoleum. Nie mogę nic więcej o nim powiedzieć.

4.      Stalin żył w czasie II wojny światowej. Nie wiem, ale może stał na czele KC KPZR.

5.      Jelcyn – pierwszy prezydent Rosji. Był po Gorbaczowie i przed Putinem.

6.      Wojna czeczeńska. Nic nie wiem.

7.      Nic o nich nie słyszałam.

Tatjana Jacuk, lat 16, klasa XI (fizyko-matematyczna), liceum Nr 26, Podolsk (obwód moskiewski).




1.      Nie wiem.

2.      Nie mam pojęcia. Chyba mieliśmy coś takiego, pierwszą rewolucję rosyjską i październikową.

3.      Och, nie wiem nawet, co powiedzieć. Był wodzem proletariatu.

4.      Nic na ten temat nie wiem.

5.      Jak mi się wydaje, to pierwszy prezydent.

6.      Jeśli to była wojna czeczeńska, to chodzi na pewno o jakiś kaukaski region.

   Słyszałam te nazwiska, ale kim oni są nie powiem. 


Oryginał można znaleźć pod adresem: http://www.newtimes.ru/articles/detail/74541?sphrase_id=95995



9 komentarzy:

  1. wielka prośba - linkujcie oryginały. :) dziękuję!

    OdpowiedzUsuń
  2. google translator to tłumaczył? -,-

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Przejrzeliśmy przekład i poprawiliśmy, co się dało. Przepraszamy za pewne chropowatości w początkowej wersji ! Reszta to nie my, takim językiem odpowiadali młodzi respondenci, po rosyjsku brzmialo to momentami jeszcze surowiej.

      Usuń
  3. Całkiem jak w polskich szkołach...

    OdpowiedzUsuń
  4. Myślę, choć jest to moje subiektywne zdanie, że polska młodzież by lepiej odpowiedziała na te same pytania ;p

    OdpowiedzUsuń
  5. To dzieci.... 16 lat to za mało by cokolwiek rozumieć.....Polskie dzieci by mówiły tak samo

    OdpowiedzUsuń
  6. Tak jak nasi gimnazjaliści - totalne matoły :-)

    OdpowiedzUsuń